
Pojawienie się łaciny wywołało... rozkwit pisma runicznego. Średniowieczna Norwegia była dwujęzyczna
12 października 2020, 18:19Dobrze znany jest fakt, że w epoce wikingów oraz późniejszym średniowieczu na terenie dzisiejszej Norwegii posługiwano się runami. Obecnie nikt ich już nie używa. Najnowsze badania pokazują, że przejście z pisma runicznego na alfabet łaciński nie tylko trwało znacznie dłużej niż sądzono, ale że pojawienie się łaciny spowodowało... prawdziwy rozkwit pisma runicznego.

Wegetarianie z megaosad. Roślinna dieta mieszkańców osad kultury Cucuteni-Trypole
27 grudnia 2023, 12:00Około 6500 lat temu na terenie dzisiejszej Ukrainy i Mołdawii pojawiła się kultura Cucuteni-Trypole. Jej przedstawiciele zakładali olbrzymie osady, w których mieszkały tysiące osób. Największa ze znanych nam osad miała co najmniej 15 000 mieszkańców, była największą miejscowością na świecie. Tak olbrzymia liczba ludności wymagała odpowiedniego zaopatrzenia w żywność.

Koniec sporu o Polinezyjczyków
4 października 2016, 09:08Minęło zaledwie 3000 lat od czasu, gdy ludzie zasiedlili Fidżi i inne izolowane wyspy. Musieli w tym celu przebyć tysiące kilometrów otwartych oceanów. Dotychczas jednak nie wiedzieliśmy, kim byli ci nieustraszeni żeglarze

Kolorowy optymizm
22 stycznia 2009, 11:05Czemu kobiety tak lubią się malować, a w dodatku robią to od stuleci? Uprzedzając odpowiedź złośliwych, nie dlatego, że są brzydkie. Japońscy naukowcy zauważyli, że najważniejszymi elementami utrwalającym to zachowanie są przewidywany przypływ optymizmu i sam przyjemny moment oczekiwania. Wg doktora Kena Mogi, natura (lub kultura) wyposażyła panie w dwa odrębne mechanizmy poznawcze, odpowiadające za postrzeganie twarzy nieumalowanej i z make-upem.

Kometa zabiła ludzi i zwierzęta?
20 września 2012, 11:26Od 2007 roku w kręgach naukowych trwa spór na temat dużej komety, która 12 900 lat miała się rozpaść nad Kanadą. Teorię o takim wydarzeniu wysnuł Richard Fireston z Lawrence Berkeley National Laboratory. W 10 z 12 badanych przez siebie miejsc wykopalisk archeologicznych w warstwie datowanej na 12 900 lat znalazł on miniaturowe metalowe sfery oraz nanodiamenty

W Gruzji wino wykorzystywano w rytuałach już 5 tys. lat temu
15 czerwca 2016, 11:07Włosko-gruzińska ekspedycja odkryła na stanowisku Aradetis Orgora (ok. 100 km na zachód od Tbilisi) zoomorficzne naczynie, w którym znajdował się pyłek winorośli. Oznacza to, że tutejsi przedstawiciele kultury kuro-arakskiej wykorzystywali wino w rytuałach już ok. 5 tys. lat temu.

Istnieje 7 uniwersalnych wartości moralnych
12 lutego 2019, 12:57Antropolodzy z Uniwersytetu w Oksfordzie odkryli 7 uniwersalnych zasad moralnych. Na podstawie badań 60 kultur wyodrębnili zasady, które wydają się uniwersalne dla całej ludzkości. Te zasady to: pomagaj członkom rodziny, pomagaj członkom grupy, odwdzięczaj się przysługami za przysługę, bądź dzielny, szanuj starszych, uczciwie dziel się dostępnymi zasobami oraz szanuj własność innych.

Pięcioletnia odkrywczyni siekierki z epoki brązu nagrodzona. Udzieliła też kilku wywiadów
26 listopada 2020, 16:41Żarowska Izba Historyczna otrzymała wyniki ekspertyzy artefaktu znalezionego przez 5-letnią Łucję Szponarską. Wg naukowców z Uniwersytetu Wrocławskiego, siekierka pochodzi z późnej epoki brązu i jest datowana na okres 1100-800 lat p.n.e. Została wytworzona przez ludność kultury łużyckiej.

Uczeni bliżej określenia daty wielkiej erupcji wulkanicznej. Zależy od niej chronologia Egiptu
5 maja 2022, 08:10Profesor Charlotte Pearson z University of Arizona jest coraz bliżej rozwiązania zagadki, z którą zmaga się od 25 lat – odkrycia daty erupcji wulkanu Thera. To jedna z największych erupcji wulkanicznych w historii ludzkości. Określenie jej rocznej daty jest niezwykle istotne dla rozumienia przeszłości, gdyż wydarzenie to jest ważnym punktem odniesienia dla chronologii epoki brązu. Pozwoli na precyzyjne datowanie m.in. historii starożytnego Egiptu czy cywilizacji minojskiej.

Ciężarną nastolatkę złożono w ofierze i rozczłonkowano? Unikatowy pochówek kultury Manteño
29 stycznia 2025, 10:24Na stanowisku Buen Suceso w Ekwadorze znaleziono unikatowy pochówek kultury Manteño. Była to jedna z ostatnich kultur regionu przed kolonizacją. Pojawiła się około 600 roku, natomiast sam pochówek datowany jest na lata 771–953. Archeolodzy, którzy go badali stwierdzili, że ciężarna kobieta prawdopodobnie została złożona w ofierze, a jeszcze zanim umarła odcięto jej dłonie i nogę.